Facet i kobieta (j. potoczny)

Zacznijmy zagadką. Co oznaczają zdania:
V tom baráku byl ňákej chlap a ňáká ženská. Ty vado, dyť to byl brácha se ségrou!

Racja. Język potoczny czasami nie różni się tylko w końcowkach przymiotników. Otóż tłumaczenie na język podręcznikowy, czyli "spisovný".

V tom domě byl nějaký muž a nějaká žena. Ty hovado, vždyť to byl bratr a sestra!

barák - dům
chlap, chlápek - muž
ženská - žena
brácha - bratr
ségra - sestra
dyť/ dyk - vždyť
ty vado - ty hovado/ ty vole (wulgarizm)

imprezować (j. potoczny)

pařit, kalit znaczy w języku potocznym a wręcz w slangu studentów - imprezować
pařba, kalba - impreza, balanga

pieniądze - prachy (j. potoczny)

Pieniądze - peníze, prachy (potocznie)
bůra - to pięć koron
pětka - dziesięć koron
np. tři pětky - trzydzieści koron
meloun - milinon koron

Język potoczny - część II.

Końcówka "-ka"
Podobnie jak "- ák" dla rzeczowników rodzaju męskiego pełni taką funkcję końcowka "-ka" dla rodzaju żeńskiego. Czyli skraca wyraz i dodaje nacechowanie potoczne.

Np. cestovka - cestovní kancelář
realitka - realitní kancelář
základka - základní škola
zdrávka - zdravotní škola
rychlovka - něco na rychlo

znaki języka potocznego (mówionego) - część I.

Końcówka "-ák"

Dziś odpoczniemy od homonimów i obejrzymy sobie jeden z typowych elementów języka potocznego (mówionego), z tzw. obecné češtiny. Dzięki końcówce "-ák" dochodzi do skrócenia dwóch wyrazów w jeden, w dodatku nowe słowo uzyskuje nacechowanie potoczne.

np. šopák - šopský salát
hlavák - hlavní nádraží
bavorák - auto BMW nebo alkoholický nápoj cola s rumem
smažák - smažený sýr
řidičák - řidičský průkaz
Václavák - Václavské náměstí
Mírák - Mírové náměstí

Skutečný - skuteczny

Dziś kolejna para homonimów.
Skutečný znaczy bowiem rzeczywisty.
Skuteczny to po czesku účinný.

Np. Dvanáctiletý chlapec, který zachránil svého kamaráda z rozvodněného potoka, byl skutečný hrdina.
Znáš nějakou účinnou dietu? Chtěla bych zhubnout pár kilo.

Kompot-kompot synonimy?

Pozostańmy dziś jeszcze przy temacie jedzenia. Nie muszę tutaj pisać, z czym kojarzy się Polakowi słowo kompot. W Czechach też jemy kompoty, ale właśnie - jemy (a nie pijemy)!
A więc Czech zjada kompot (owoce ze słoika np. brzoskwinie w puszcze czy czereśnie z weków) jako dodatek do dania głównego. Resztę (czyli sok z owoców) zostawia. W Polsce dokładnie na odwrót - kompot pije się a owoce niekoniecznie zjada.

A więc jeśli pojedziecie do Czech i zamówicie w knajpie kompot, dostaniecie miseczke owoców:-)
Jeśli Czech przyjedzie do was, wyjaśnijcie mu najpierw, że proponujecie coś słodkiego do picia:-)

Możliwe nieporozumienia- květen, kwiecień

květen, kwiecień

Miesiące uczy się człowiek raczej w kursie podstawowym, ale nie zaszkodzi małe przypomnienie.
Czeski "květen" to maj! No i kwiecień to po czesku "duben".

Np. Dostali jsme pozvánku na konferenci v květnu. Dostaliśmy zaproszenie na konferencję w maju.
Letos jsou Velikonoce v dubnu. W tym roku jest Wielkanoc w kwietniu.

Pierwszy obiad u teściowej

Buráky - buraki

Dziś podzielę się śmieszną historyjką z czasów, kiedy nie znałam jeszcze polskiego. Pojechaliśmy na obiad do teściowej. Jakie było moje zdziwienie, kiedy zapytała, czy chcę do kurczaka z ziemiakami podać buraki! Oczywiście jako Czeszka miałam od razu na myśli ... fistaszki :-)
Dyplomatycznie powiedziałam, że może później i dopiero, gdy pojawiły się buraczki na talerzach pozostałej rodziny - dotarło do mnie.

Buráky- nebo také arašídy, arašídové oříšky to nejsou polské buraki.

Do zobaczenia przy kolejnych "fałszywych przyjaciołach tłumacza".

Trup to nie trup :-)

Trup - trup
To fajny i śmieszny przykład czeskiego i polskiego homonimu.
Czeski trup oznacza bowiem kadłub (najczęściej samolotu) lub tułów człowieka.

Np. Letadlo muselo nouzově přistát na břiše. Naštěstí se jeho trup nerozlomil ani nezačal hořet.
Chodil vzpřímeně. Jeho trup byl jak svíčka.

Mám nápad!

Nápad - napad
aneb první lekce o homonymech

Czeskie słówko "nápad" znaczy "pomysł".
Np. Nedávno jsem dostala nápad, že zkusím psát blog.
Půjdeme dnes do kina? Výborný nápad, jasně!