Blog powiązany z Facebookiem

Z radością zawiadamiam, że blog po przeniesieniu na www.czeski-warszawa.pl został także automatycznie powiązany z Facebookiem. Jeżeli wam lepiej odpowiada, zapraszam do czytania blogu na:
S radostí informuji, že blog po přenesení na www.czeski-warszawa.pl je také automaticky spojen s Facebookem. Pokud vám to líp vyhovuje, zvu vás na:

http://www.facebook.com/pages/Akcent-J%C4%99zyk-czeski-blog-wst%C4%85p-po-s%C5%82%C3%B3wko/307417439318131#!/pages/Akcent-J%C4%99zyk-czeski-blog-wst%C4%85p-po-s%C5%82%C3%B3wko/307417439318131?sk=wall

Do zobaczenia, ahoj
Jana

Przeprowadzka / stěhování

Witam wszystkich,
powtarzam raz jeszcze, co już pisałam w zeszłym tygodniu. Od teraz już nowe wpisy znajdziecie na stronie: http://www.czeski-warszawa.pl/wstap-po-slowko-blog-o-jezyku-czeskim/

- możliwość komentowania bez logowania/ možnost komentářů bez přihlášení
- możliwość śledzenia RSS / možnost sledovat RSS
- możliwość "likowania" wpisu / možnost "olajkovat" příspěvek

Serdecznie zapraszam!

Kto pod kim dołki kopie... (przysłowie)

Witam,
dziś przygotowałam prawdopodobnie ostatni wpis na tym portale. Od poniedziałku przenoszę bloga na moją własną stronę internetową www.czeski-warszawa.pl. Jest to strona poświęcona nauce języka czeskiego, kursom czeskiego w Warszawie (które planuję prowadzić) oraz tłumaczeniom na język czeski.
Idea bloga natomiast zostaje bez zmian, nauka czeskiego bez podręcznika, będą także te same funkcjonalności i mam nadzieje przejrzystsza struktura.
W poniedziałek jeszcze raz o tym przypomnę.

Dziś przedstawie kolejne przysłowie, które w języku czeskim jest niemal identyczne:

Kto pod kim dołki kopie, ten sam w nie wpada. = Kdo jinému jámu kopá, sám do ní padá.
Np. Vidíš, já jsem ti to říkala, že se celá situace může obrátit proti tobě. Kdo jinému jámu kopá... (nie trzeba wypowiadać w całości, każdy zrozumie).

Kuj żelazo póki gorące (przysłowie)

Na dziś przygotowałam jedno bardzo podobne przysłowie, praktycznie wystarczy tylko przetłumaczyć :-)

Kuj železo, dokud je žhavé.

Ranny ptaszek x nocny marek (frazeol.)

Jesteście ranne ptaszki czy nocne marki?

ranní ptáček (czasami też skřivan, czyli skowronek) - np. Lenka se ráda učí ráno, je ranní ptáček a není pro ni problém vstát třeba v 6.00 ráno.
sova - Jitka je typická sova, nechodí nikdy spát před půlnocí a nejlíp se jí pracuje v noci, když je doma úplné ticho.

Jak rzep psiego ogona (frazeol.)

Ktoś przyczepił się jak rzep psiego ogona - Někdo se drží jako klíště.
Np. Dítě mělo strach z doktorky, a tak se drželo maminky jako klíště a nechtělo ji pustit.
(klíště=kleszcz)

Trzyma się ze wszystkich sił - Drží se zuby nehty.
Np. Držel se tyče zuby nehty, ale cítil, že mu docházejí síly.
Aleš měl svou teorii a držel se jí zuby nehty, i když všichni kolem mu ji vyvraceli.

Bać się jak diabeł święconej wody (przysłowie)

W Czechach jest też takie przysłowie, ale nie tłumaczymy go dosłownie, lecz bardzo podobnie:

"Bát se jako čert kříže" - np. Honzík se vrátil od zubaře a bál se jak(o) čert kříže, že tam bude muset jít za pár dní znovu.
                                    Ten profesor je postrach celé školy, studenti se ho bojí jako čert kříže.

Coś mnie bierze (j. potoczny)

Jak powiedzieć "coś mnie bierze"? = Něco na mě leze.
                                                        Np. Není mi dobře. Něco na mě leze.
Nejel jsem na to školení. Cítil jsem, že na mě něco leze, a tak jsem raději zůstal doma.

Szpital (j. potoczny)

Z pewnością wiecie, że po czesku szpital to "nemocnice" i szpital położniczy to "porodnice".
W Czechach spotkacie się z pewnością także z wyrazem potocznym, który brzmi identycznie jak polski, czyli "špitál".

špitál - szpital (j. potoczny)
            Np. Zavezl jsem v sobotu babičku do špitálu, protože dvakrát omdlela a báli jsme se, že to bude něco vážného.
nemocnice - szpital (oficjalnie)
                    Np. Naše nemocnice byla přestěhována do nové budovy, má teď nové vybavení a pacienti si chválí prostorné pokoje s příslušenstvím.

Sped rodzinny (j. potoczny)

Przepraszam, ze dzis bez znakow polskich, ale jestem chwilowo w Czechach przy starym, nie moim komputerze...

A wiec, jak powiedziec "sped rodzinny", lub "spotkanie" np. z nasza klasa?

Slezina (pot.) - np. Tuhle sobotu nemůžu. Máme rodinnou slezinu, protože mamka má šedesátiny.
                             Už se těším na neděli máme slezinu s naší třídou.
Uwaga: "slezina" w jezyku oficjalnym oznacza jeden z naszych organow wewnetrznych "sledziona". W jezyku potocznym ma raczej zwiazek z czasownikiem "slézt se, sejít se".
Sraz (spis.) - np. Na sraz naší třídy po 15 letech přišlo asi 10 lidí.

Mam w tym chaos (j.potoczny)

Mam w tym chaos = Mám v tom hokej (slang.) / Mám v tom zmatek (spis.).

Np. Můžeš mi tu matiku vysvětlit ještě jednou? Mám v tom strašnej hokej (zmatek).
Jsem v práci nová. Zatím se mi všechno plete. Mám hokej (zmatek) v různých uživatelských jménech a heslech, která mi dali.

Mieć młyn (j. potoczny)

Wszyscy jesteśmy zabiegani. Jak powiedzieć "mam młyn, nie nadążam"?

1) mít frmol - np. Dnes byl v práci takový frmol, že jsem se ani nestihla najíst.
                            Vím, že dnes budu mít strašný frmol, takže se můžeme sejít až zítra.
2) mít fofr - np. Dnes mám strašný fofr, tak promiň, zavolám ti později.
     fofrem = rychle - np. Pojď sem, fofrem!
3) nestíhat - np. Promiň, dneska nestíhám, ještě musím do banky a na poštu a pak pro děti do školy. Ozvu se ti o víkendu, to bude víc času.

Płacić (j. potoczny)

Jeżeli chcemy powiedzieć, że ktoś musi za coś dużo zapłacić (że go to słono kosztowało), możemy użyć czeski czasownik "(vy)solit"

np. Dnes jsem si koupil nový počítač. Vysolil jsem za něj 25 tisíc.
 Rodiče solí za jeho školu a on si toho vůbec neváží.

Dowcip, żart i nie tylko (j. potoczny)

Ostatnio omawiałam pojęcia "legrace, sranda, bžunda" itd.
Dziś pozostaniemy w tym polu znaczeniowym, chociaż nie do końca.

Słówko na dziś brzmi fór, fóry. Oczywiście pierwsze znaczenie prawdopodobnie znacie - żart, dowcip.

1) Fór - żart  np. Kdo mi nasypal tu sůl do kafe? Co je to za (blbý) fóry?
                      To si děláš legraci? To má být fór, ne?
2) dělat fóry - krygować się, ściemniać, udawać
                      np. Hele, nedělej fóry. Vím, že ti na Kamile záleží, tak tam pojď a uvidíš.
                      Můj táta vždycky na Vánoce dělá fóry. Musíme ho prosit, přemlouvat, nejmíň třikrát zvát, aby určitě přijel a teprve potom je šance, že se snad opravdu objeví. Přitom víme, že na to čeká a sám by být nechtěl.

Nabijać się (j. potoczny)

Jak można wyrazić polskie "żartować", "nabijać się z kogoś", "mieć ubaw"?

Otóż:
1) dělat si (z někoho) srandu  (slangowe) - np. To snad nemyslíš vážně? Ty si ze mě děláš srandu?
2) dělat si (z někoho) dobrý den (żartobliwie) - Studenti si chtěli z profesora udělat dobrý den a nepřišli na seminář. Když se divil, kde jsou, všichni vyskočili a sedli si na svá místa.
3) dělat si (z někoho) prdel (wulgarne) - np. Dělal si z ní prdel a ona byla tak naivní, že si toho ani nevšimla.
Hanko, neurážej se, to bylo jen ze srandy, dělal jsem si prdel (legraci). Omlouvám se.
4) mít z někoho srandu/ bžundu - Jirka vůbec neuměl lyžovat. Celá třída měla bžundu (srandu, legraci, prdel), když chudák snad po padesáté upadnul.

Podsumowanie: legrace (neutr.) = sranda (slangowe) = bžunda (slangowe) = prdel (wulgarne)